Perandoria Osmane dominoi Afrikën e Veriutnë fillim të shekullit të 16-të nën udhëheqjen e vëllezërve Barbaros . Në vitin 1516 , Algjeria , në vitin 1551, Tripolitania (Libia) dhe në vitin 1574, Tunizia u aneksuan nga Perandoria Osmane. Provincat në këto rajonequheshin " Vatra Perëndimore " gjatë periudhës osmane. Algjeria ishte më e rëndësishmja nga këto vatra.
Administrata e Vatrave Perëndimore ishte e ndryshme nga ajo e provincave të tjera osmane. Këto provinca, të cilat nuk kishin një sistem timari, me kalimin e kohës u qeverisën nga administratorë me origjinë ushtarake të quajtur daji . Burimi i tyre më i rëndësishëm i të ardhurave ishte detaria. Marinarët algjerianë operonin në Oqeanin Atlantik, si dhe në Mesdhe. Anijet osmane u shfaqën në shumë pika nga bregu amerikan deri në Islandë .
NISMË E SHBA-së PËR TË HAPUR RRUGËT E TREGTISË BOTËRORE
Shtetet e Bashkuara të Amerikës shpallën pavarësinë e tyre në vitin 1776, duke fituar luftën e tyre për pavarësi kundër Britanisë . Ky shtet i sapokrijuar duhej të përdorte rrugët detare për të fituar një vend në tregtinë botërore. Megjithatë, meqenëse nuk ka një traktat mbrojtjeje në Mesdhe , anijet amerikane u përballën me probleme sigurie.
Në vitin 1785, marinarët algjerianë kapën një anije amerikane pranë brigjeve të Cadizit . Pas këtij zhvillimi, bejlerbeu algjerian Hasan Pasha sekuestroi 11 anije të tjera amerikane në vitin 1793. Si rezultat i këtyre ngjarjeve , Kongresi Amerikan ndau një buxhet prej 700 mijë monedhash ari për të ndërtuar anije luftarake që mund t'i rezistonin marinës osmane.
TRAKTATI I VITIT 1795: PAGESA E TAKSAVE DHE HARÇES
Pala amerikane dërgoi një delegacion të kryesuar nga Joseph Donaldson në Algjeri për të gjetur një zgjidhje diplomatike . III. Gjatë mbretërimit të Selimit , më 5 shtator 1795 u nënshkrua një marrëveshje me Gaz Hasan Pashën. Ky traktat, i shkruar në turqisht, ishte një traktat prej 23 faqesh. Në fund të marrëveshjes, u shfaq vula dhe firma e Hasan Pashës .
Teksti i marrëveshjes përfshinte deklaratat e mëposhtme:
“Në vitin 1795, me votën e George Washington, gjykatësit amerikan i cili është ende guvernator i gadishullit amerikan, dhe shkëlqesisë së tij Saadetlü Hasan Pasha, i cili është pronari i shtetit në vatër tonë, Algjeri, dhe me marrëveshjen e komandantit të ushtarëve fitimtarë, kamerierit të shërbëtorëve, popullit të këshillit të pallatit dhe të gjithë udhëheqësve të ushtarëve, kjo paqe e jona është e fortë dhe e qëndrueshme dhe është vendosur. Që nga kjo ditë e tutje, nuk ka mbetur asnjë fjalë për të kundërshtuar, kundërshtuar ose prishur paqen tonë.”
KUSHTET E TRAKTATIT
Sipas traktatit , Shtetet e Bashkuara ranë dakord të paguanin 642,500 dollarë haraç për Hasan Pashën, bejlerbeun e Algjerisë, dhe të paguanin 21,600 dollarë (afërsisht 12,000 monedha ari) në taksa çdo vit. Kjo marrëveshje, e përbërë nga 22 nene, u nënshkrua nga Joseph Donaldson në emër të SHBA-së dhe nga algjeriani Gaz Hasan Pasha në emër të Perandorisë Osmane .
Kjo marrëveshje u regjistrua si marrëveshja e parë turke me një shtet të huaj në historinë e Shteteve të Bashkuara , si dhe e vetmja marrëveshje në të cilën Shtetet e Bashkuara pranuan pagesën e taksave ndaj një shteti tjetër . Shtetet e Bashkuara mbetën të lidhura nga dispozitat e këtij traktati deri në vitin 1818 .
NDIKIMI I PIRATERISË NË DET
Murat Bardakçı e përmblodhi strukturën e tregtisë detare të asaj periudhe në një artikull mbi këtë temë si më poshtë:
“Popullsia vendase jetonte vetë, por forcat e armatosura dhe veçanërisht marinarët e siguronin jetesën përmes piraterisë në Mesdhe. Piratët, të cilët mbaheshin nën kontroll të rreptë nga Stambolli, e kishin të ndaluar të sulmonin anijet që mbanin flamujt e vendeve që kishin nënshkruar marrëveshje me Perandorinë Osmane për të tregtuar dhe lundruar në detet turke, por ishin të lirë të plaçkitnin anije të tjera.”
Ky traktat zuri vend në arkiva si një dokument historik që tregon se fuqia detare dhe ndikimi politik i Perandorisë Osmane ishin efektive edhe në gjeografi të largëta. /ISLAMPRESS.CH/
Burimi: Dünyabületini
0 Comments